Dagelijks heeft Bart, huisarts in een groepspraktijk, te maken met de enorme impact die corona heeft op zijn patiënten, zijn collega’s, zijn gezin, zijn werkuren en de manier waarop hij zijn praktijk draait. En dan is hij er zelf ook nog, ergens …
De assistentes
Ook zijn assistentes staan voor een mega-taak; zij worden platgebeld, doen de eerste belangrijke screening en besteden veel tijd aan het geruststellen van patiënten. Want waar patiënten een paar weken geleden nog laconiek dachten ‘ach het is een griepje’, zo bang en onzeker voelen ze zich nu. Waar assistentes eerder de inschatting maakten hoe ziek iemand op een bepaald moment was, schatten ze nu in hoe de patiënt er aan toe is. Want inmiddels is iedereen een potentiële corona-patiënt.
De patiënten
Van de patiënten die nu op het spreekuur komen, hebben er slechts vier een niet-corona gerelateerde klacht, in tegen stelling tot de vijf-en-twintig die hij eerder op zijn spreekuur ontving. Want ook wanneer je als jonge vrouw bijvoorbeeld een knobbeltje in de borst hebt, is een bezoek aan de huisarts nodig. Patiënten met niet dringende klachten stellen hun bezoek aan de huisarts begrijpelijkerwijs uit. Die patiëntenstroom zal nog komen. Wanneer de corona-periode voorbij is.
De consulten op de praktijk
Bart heeft zijn spreekuurtijden verdeeld in ‘schone’ (coronavrije) en ‘vuile’ spreekuren (voor patiënten met hoestklachten bijvoorbeeld). De logistiek van deze laatste en verreweg grootste groep hebben Bart en zijn collega’s goed op kunnen lossen. Patiënten die op een ‘vuil spreekuur’ komen, blijven nu buiten in de auto wachten tot zij een telefoontje krijgen dat zij met mondkapje via een speciale ingang naar binnen mogen. Bart staat klaar in een volledig beschermend pak. Tijdens het consult luistert een collega in de aangrenzende kamer mee en maakt aantekeningen. Dat is nodig, want door de beschermende kleding kan Bart dat niet zelf. Wanneer de patiënt weer vertrekt, wordt álles met alcohol ontsmet. Zelfs de muur wanneer daar een jas tegenaan heeft gehangen.
Afgeleide extra taken
Naast het grote aantal erg zieke patiënten zijn er ook andere taken bijgekomen als gevolg van de corona. Als het ministerie aan fysiotherapeuten (contactberoep) opdraagt om alleen nog patiënten te behandelen wanneer de arts dat noodzakelijk vindt, wordt hij massaal door hen benaderd om een beslissing te communiceren over de noodzakelijkheid ervan. Dat kost veel extra tijd: de helft van de patiënten van de fysiotherapeut komt uit de praktijk van de huisarts.
Ook heeft hij dagelijks telefonisch crisisoverleg met het RIVM, het Nederlands Huisartsen Genootschap en anderen. Inmiddels zit Bart vier uur per dag aan de telefoon, een veelvoud aan tijd dan voor de corona. Ook wordt hij benaderd door zorgorganisaties met een dreigend tekort aan goed mondkapjes, krijgt deze aangeboden door kippenboeren uit de omgeving en bemiddelt hij daarin.
Het gezin
Ook op het gezin wordt een zware wissel getrokken; zij zijn nu extra voorzichtig om de corona buiten de deur te houden. Bart kan nu echt niet gemist worden! Zijn kinderen spreken al een tijdje niet meer af met vriendjes en vriendinnetjes; een noodzakelijk offer.
In de praktijk van Bart zijn de zaken goed geregeld; zij zijn op tijd begonnen om maatregelen te nemen. De spullen die nu nodig zijn, de organisatie van de spreekuren – het is in orde. Het frustreert hem dat collega’s van andere praktijken, die te laat startten met samenwerken, nu een beroep doen op zijn overvolle dagen. Natuurlijk helpt hij ze, maar het kan er eigenlijk niet nog eens bij.
Zieke collega’s
In de regio waar Bart zijn praktijk heeft, zijn inmiddels vier corona-positief geteste huisartsen. Bart en zijn collega’s vangen hun werkzaamheden op. En zo wordt er aan alle kanten een beroep gedaan op de rek van de andere huisartsen. Wanneer hij ’s avonds dienst draait op een ‘schone post’, zal die verder van huis liggen dan voorheen. Dat vindt hij niet erg, maar de extra reistijd stapelt zich op de andere extra’s.
Avonddienst op de huisartsenpost
Bart ziet op tegen de avonddienst op de huisartsenpost: van 17:00 tot middernacht werkt hij aan een stuk door in een beschermend pak. Dat is loodzwaar werken; in het pak zweet hij als een otter. Even het zweet van je voorhoofd wissen, is er uit veiligheidsoverwegingen niet bij. Wanneer hij een wond moet hechten en daarbij onder het beschermende masker zijn leesbril op moet zetten, wanneer hij even naar het toilet moet of hij dat uit zal stellen; de vanzelfsprekende dingen moet hij nu allemaal afwegen. Om het uit voorzorg veilig te houden, voor iedereen.
Ontspannen
De impact van corona zoemt de hele dag door zijn hoofd. Er moet aan zoveel gedacht worden, dat houdt niet op – ook niet buiten werktijd. Dat is vermoeiend. Hij merkt dat hij nu andere dingen moet doen om te kunnen ontspannen. Waar hij eerder graag een boek las, weet hij nu bij bladzijde twee niet meer wat er precies op de vorige bladzijde stond. Netflix is nu een uitkomst!
Nog even dit …
Er moet Bart nog wat van het hart: behalve dat het super belangrijk is om je aan de richtlijnen van het RIVM te houden, wil hij alle mensen het dringende advies geven om voordat ze een beroep doen op de huisarts, eerst de site raadplegen. https://www.thuisarts.nl/
maart, 2020